Kompleksnost i preplitanje vlasničkih, poslovnih i porodičnih odnosa je jedna od samorazumljivih tema sa kojima se suočavamo u samom početku izučavanja porodičnih firmi i njihovih osnovnih elemenata.

R.Tagiuri i John A.Davis, poznati istraživači i stručnjaci na polju porodičnih firmi, produbljuju analizu odnosa između vlasništva, biznisa i porodice, te upozoravaju na dodatnu složenost, izazvanu činjenicom da se u porodičnim firmama zapravo susreće 7 raznih interesnih grupa, sa vrlo složenim ali i vrlo čvrstim odnosima međuzavisnosti.

1. Investitori/suvlasnici koji nisu članovi porodice i nisu zaposleni u firmama.
2. . Menadžeri i uposlenici koji nisu članovi porodice.
3. Investitori/suvlasnici koji nisu članovi porodice ali su zaposleni u firmama.
4. Članovi porodice koji su suvlasnici, ali nisu zaposleni u porodičnoj firmi.
5.  Članovi porodice koji nisu uposlenici, nisu vlasnici, nisu aktivno uključeni u posao, ali su dio porodice.
6.  Članovi porodice koji rade u porodičnoj firmi ali nisu suvlasnici.
7. I, konačno, uposlenici kompanije koji su istovremeno vlasnici I članovi porodice.

Tagiuri i Davis tim povodom naglašavaju da porodične firme moraju razvijati mentalne modele koji će omogućiti svim stranama da budu vezane za posao i privržene firmi. U tom smislu, neophodno je identificirati uloge svih sudionika, njihovu motivaciju i strahove, te na osnovu takve analize, graditi zajedničke vrijednosti.

Porodične firme su poznate po stabilnosti koju omogućava dugoročno investiranje i vezanost za biznis, a najsnažnija garancija dugoročnosti i stabilnosti ovih kompanija je kvalitetna i tačna „investicija“ u mentalni model i – ljude – iz svih 7 navedenih interesnih grupa.

Zaključak je zapravo da je najbitnije interesno povezati čvor interesnih grupa i voditi ih u pravcu ciljeva, a ne u pravcu izgubljenog vremena. U dodatno usloženoj slici porodičnih, poslovnih i vlasničkih odnosa u emotivnom, karakternom i tradicijskom okruženju BiH, to djeluje kao jako težak posao? Imate dobra iskustva? Loša iskustva?

Autor teksta: D.D.Đ